Pandrecht, wat is het en hoe werkt het?

Pandrecht is een zakelijk zekerheidsrecht dat een schuldeiser (pandhouder) het recht geeft om een bezitting van de schuldenaar (pandgever) te verkopen als de schuld niet wordt terugbetaald. Dit recht kan worden gevestigd op verschillende soorten bezittingen, zoals roerende zaken, vorderingen en aandelen.

Soorten pandrecht
Er zijn twee hoofdtypen pandrecht: stil pandrecht en openbaar pandrecht.
• Stil Pandrecht (Bezitsovergangloos of Vuistloos Pandrecht):
Dit type pandrecht wordt niet openbaar gemaakt aan derden. De pandgever blijft in het bezit van het verpande goed en kan dit blijven gebruiken. Het stil pandrecht moet geregistreerd worden bij een notaris of in een onderhandse akte.
• Openbaar Pandrecht:
Bij openbaar pandrecht wordt het pandrecht wel aan derden kenbaar gemaakt. Je ziet dit factormaatschappijen doen, dan moet je als debiteur op een rekening betalen die van de factormaatschappij is. Dit kan door middel van een notariële akte of door inschrijving in een openbaar register. De pandhouder kan in dit geval ook het verpande goed in zijn bezit nemen.

Pandrecht vestigen
Het vestigen van pandrecht verloopt in drie stappen:
1. Geldige titel:
Er moet een geldige juridische grond zijn voor het vestigen van het pandrecht, zoals een leningsovereenkomst.
2. Beschikkingsbevoegdheid:
De pandgever moet bevoegd zijn om het goed te verpanden. Dit betekent dat hij eigenaar moet zijn van het goed en gerechtigd is om het pandrecht te vestigen.
3. Vestigingshandeling:
Het pandrecht wordt formeel gevestigd door een notariële akte of een geregistreerde onderhandse akte. Bij stil pandrecht moet de akte worden geregistreerd bij de Belastingdienst.

11 juni 2024 werd de wet op verpandingsverboden goedgekeurd. Grote marktpartijen (bijvoorbeeld supermarktconcerns) hebben in hun algemene voorwaarden staan dat de vorderingen op hen niet verpand mogen worden. Dit remt de kredietverlening op partijen die veel aan hen leveren. Dit mag sinds 11 juni niet meer waardoor ook deze partijen beter te financieren zijn.

Conclusie
Pandrecht is een middel voor kredietverstrekkers om hun risico’s te beheersen. Wanneer je als ondernemer een zakelijke financiering afsluit met pandrecht, dan is het belangrijk om te weten wat pandrecht precies inhoudt en wat de consequenties ervan zijn wanneer pandrecht in werking wordt gesteld. Meer weten over pandrecht of sparren met jouw Eijgen adviseur? Bel gerust!

Deze kennisblog is geschreven door Eijgen Finance adviseur Bert Hof.