Wat gaat de rente doen?
Een vraag die we regelmatig krijgen van ondernemers. Nu de Europese Centrale Bank (ECB) per 21 juli de rentes opschroefde is deze vraag meer relevant. Wat betekent deze verhoging voor jouw zakelijke financiering? En hoe werkt dat dan? Zes vragen om het begrip rente uit te leggen.
Wat heeft de ECB met mijn zakelijke financiering te maken?
De ECB voert een rentebeleid dat gericht is op een inflatie van circa 2%. Zij stuurt op 2% omdat ze van mening is dat een gematigde groei goed is voor de economie. Zo wordt er normaal geconsumeerd. Een middel om inflatie te sturen is de rente. Een renteverlaging stimuleert de bestedingen van consumenten en bedrijven waardoor de vraag en daardoor de prijs toeneemt. En andersom werkt het ook. Een renteverhoging remt de bestedingen waardoor het aanbod stijgt en de prijs afneemt. Sinds 2011 probeert de ECB de economie in de eurozone door renteverlagingen te stimuleren.
In 2014 was de rente zo laag dat de ECB naar een ander middel greep om de inflatie te bestrijden. Namelijk kwantitatieve verruiming. De ECB startte een aanzienlijk en onder economen niet onomstreden opkoopprogramma van staats- en bedrijfsobligaties. Hierdoor kwam er meer geld in de markt wat de consumptie moest verhogen en de inflatie op peil moest houden. Dit werkte. Echter niet oneindig. Meermaals is besloten het opkoopprogramma af te bouwen, maar in de praktijk is het nooit langjarig gestopt. Tijdens de coronacrisis verruimde de ECB zelfs het opkoopprogramma.
De reden dat de lage rente sinds begin dit jaar aanzienlijk toenam, komt doordat beleggers al rekening hielden met minder opkopen door de ECB, waardoor er minder geld in de markt zou komen. Hierdoor verkrapt het aanbod en stijgt de prijs. Op 21 juli 2022 verhoogde de ECB haar depositierente (de rente die banken betalen om geld te stallen) van -0,5% naar 0%. Daarnaast verhoogde ze haar herfinancieringsrente van 0 % naar 0,5%. Dit is de rente die banken betalen als ze van de ECB lenen.
Waarom wachtte de ECB zo lang met een renteverhoging?
Omdat het economisch herstel na COVID in de eurozone nog steeds wankel is, wachtte de ECB lang met het verhogen van de rente. In aanvang ging de ECB er vanuit dat de inflatie tijdelijk was. De oorlog in Oekraïne zorgt ervoor dat prijzen voor energie en voedsel stijgen. Ook zijn diverse productieketens als gevolg van de coronacrisis verstoord. Factoren waar de ECB geen invloed op heeft en langer duren dan verwacht. De angst voor inflatie onder bedrijven en consumenten neemt toe, als dit te lang duurt kan dit werkelijkheid worden. Daarom besloot de ECB de rente toch te verhogen. Daarnaast speelt mee dat de verhouding EUR/USD door een krapper monetair beleid in Amerika verslechterd is. Door deze verslechtering worden geïmporteerde goederen nog duurder en kan de inflatie verder oplopen.
Wat is de impact op mijn zakelijke financiering?
Het is goed om onderscheidt te maken in de verschillende rentemarkten, de geldmarkt voor kortlopende rentes en de kapitaalmarkt voor langlopende rentes (vanaf circ 2 jaar). De rente op je zakelijke kredietfaciliteit wordt kortlopend ingekocht op de geldmarkt. Dit is bijvoorbeeld een variabele of Euribor rente. De rente op je zakelijke geldlening wordt langlopend ingekocht, op de kapitaalmarkt. De 3-maands Euribor nam sinds half juni met 0,5% toe. Voor de lange rente, die wordt gefund op de kapitaalmarkt was de renteverhoging al grotendeels ingeprijsd. Je ziet de kapitaalmarktrentes vanaf midden juni zelfs weer afnemen als gevolg van vrees voor een recessie onder beleggers. De 5 jaars rente bijvoorbeeld daalde al met ongeveer 1%.
Hoe komt mijn tarief tot stand?
De rente op een zakelijke financiering bestaat uit drie componenten; de inkoop, de marge en de liquiditeitsopslag. De grootbanken zijn hierin niet transparant omdat met name de liquiditeitsopslag concurrentiegevoelig is. Deze wordt rechtstreeks gelieerd aan de mate waarop de bank in staat is op de kapitaalmarkt geld aan te trekken. Hierdoor komt het interne fundingtarief (inkoop + liquiditeitsopslag) van de bank vaak niet overeen met de rentes die je op internet of in het Financieel Dagblad ziet. De liquiditeitsopslagen nemen inmiddels ook toe. Hierdoor is het lastig de tariefsopbouw goed te volgen. Dan heb ik het nog niet over de voortdurende wijzigingen van hoe de bank haar marge op zakelijke geldleningen bepaalt. Als je in een voor de bank niet al te aantrekkelijke sector zit, kan het zo maar zijn dat je, ondanks goede resultaten, een extra risico-opslag betaalt.
Goed verhaal, maar wat gaat de rente doen?
Je ziet dat er veel factoren zijn die van invloed zijn op het tarief. Uit vrees voor een recessie daalt de kapitaalmarktrente de laatste maand, terwijl de economen van de Rabobank de enige zijn die een milde recessie voorspellen. Weinig economen geven een concrete voorspelling, ABN AMRO deed dat recent wel. Zij verwacht dat de 10-jaarsrente eind 2023 met circa 0,35% is gestegen. Ze geeft ook aan dat deze eerst nog wat kan dalen.
Wat kan ik met de renteverhoging doen?
Kijk wanneer jouw (vaste) rentecontract afloopt. Heb je één zakelijke geldlening waarvan de rente binnenkort afloopt? Of heb je meerdere geldleningen met een gespreide rentevervalkalender? Houd in ieder geval rekening met een stijging van 1,0 tot 1,5% ten opzichte van eerder dan begin dit jaar afgesloten rentecontracten. Let ook op de rente op je zakelijke kredietfaciliteit.
Zit je op dit moment met een renteverhoging of in een offertetraject met de bank? En wil je eens sparren?
Neem gerust contact op met jouw Eijgen Finance adviseur.
Deze kennisblog is geschreven door Eijgen Finance adviseur Tonny van Dijk.
